Kencing kotor juga dikenali sebagai jangkitan kuman pada tempat buang air kecil. Ia selalu dihadapi oleh kaum wanita atas beberapa sebab seperti saluran tempat buang air yg pendek dan saluran tersebut dekat dengan tempat buang air besar. Ia akan memudahkan bakteria masuk ke dalammnya.
Bagi mereka yang mengandung pula, mereka lagi senang untuk menghidapi masalah ini kerana hormon yang terhasil ketika mengandung akan menyebabkan saluran buang air menjadi sedikit besar berbanding biar. Oleh itu, wanita mengandung lebih mudah untuk menghidapi kencing kotor
1. Istilah Perubatan
Kencing kotor: Juga dikenali sebagai jangkitan kuman pada tempat buang air kecil. Dalam bahasa inggeris ia dikenali sebagai urinary tract infection
Pyelonephritis: Jangkitan kuman pada buah pinggang
Patofisiologi: Bagaimana penyakit itu berlaku
Prognosis: Kesudahan kepada pesakit tersebut
Pyelonephritis: Jangkitan kuman pada buah pinggang
Patofisiologi: Bagaimana penyakit itu berlaku
Prognosis: Kesudahan kepada pesakit tersebut
2. Pengenalan
Kencing kotor ataupun jangkitan kuman pada saluran buang air kecil merupakan salah satu penyakit yang selalu dihadapi oleh seorang wanita. Pesakit selalunya akan mengadu rasa pedih ketika membuang air kecil dan juga sakit di bahagian ari-ari(abdomen bahagian bawah).
Ini adalah disebabkan jangkitan kuman yang berlaku di dalam tempat buang air kecil menyebabkan keradangan di bahagian tersebut.
3. Patofisiologi
Saluran air kecing selalunya tidak mengandungi sebarang bakteria. Akan tetapi disebabkan faktor-faktor tertentu terutamanya bagi seorang wanita, bakteria boleh masuk ke dalam saluran kencing.
Air kencing merupakan medium yang sesuai untuk pembiakan bakteria. Ini kerana ia mengandungi kepekatan urea yang tinggi, mempunyai pH yang rendah iaitu 5.5 dan mempunyai asid organik. Bahan-bahan ini akan memberi makanan dan tempat tinggal yang sesuai bagi organisma tersebut.
Hubungan seks pun sebenarnya meningkatkan kebarangkalian untuk mendapat kencing kotor terutamanya bagi wanita. Akan tetapi mereka yang kerap membuang air kecil menunjukkan peratusan yang rendah untuk mendapat masalah ini.
Jika masalah jangkitan kuman pada bahagian pundi kencing tidak dirawat, kuman boleh naik ke bahagian atas dan menyebabkan jangkitan kuman dibuah pinggang pula. Masalah itu dinamakan sebagai pyelonephritis.
4. Faktor risiko yang menyebabkan kencing kotor
Beberapa faktor risiko yang menyebabkan kencing kotor adalah:
- Wanita. Wanita mempunyai risiko untuk mendapat kencing kotor yang lebih berbanding lelaki. Ini kerana salur buang air kecil wanita adalah lebih pendek berbanding lelaki dan ia lebih dekat dengan tempat buang air besar. Oleh itu, kuman mudah untuk masuk ke dalam saluran tersebut
- Perempuan mengandung.
- Pekerja seks
- Mengalami masalah pundi kencing
- Mempunyai masalah sistem imun sebagai contoh dalam pesakit HIV dan kencing manis
- Mempunyai masalah batu karang
- Wanita berumur
- Neurogenic bladder disorder. Masalah pundi kencing yang tidak boleh dikawal disebabkan saraf tunjang yang bermasalah. Ia menyebabkan sedikit air kencing terkumpul dalam pundi kencing dan ia menyediakan tempat yang sesuai untuk bakteria membiak
5. Simptom
Untuk kencing kotor, ia boleh dibahagikan kepada 2 jenis iaitu pesakit yang mempunyai simptom(Symptomatic Urinary Tract Infection) dan pesakit yang tidak mempunyai simptom(Asymptomatic Urinary Tract Infection).
Selalunya pesakit yang tidak ada simptom ini kita dapat kesan ketika mana mereka datang untuk periksa air kencing waktu mengandung. Pada ketika itu, keputusan mereka menunjukkan positif mempunyai jangkitan kuman. Akan tetapi pesakit langsung tidak mempunyai sebarang simptom. Untuk mereka yang mengandung, rawatan antibiotik masih perlu diberikan walaupun mereka tidak mempunyai simptom.
Bagi pesakit yang mempunyai simptom pula, selalunya mereka akan mengadu:
- Sakit ketika buang air kencing(terutamanya ketika penghabisan air kencing)
- Sakit pada bahagian ari-ari
- Asyik rasa nak kencing walaupun hanya sedikit yang keluar
- Tergesa-gesa untuk buang air
- Air kencing yang keruh
- Demam
- Menggigil
- Rasa letih
6. Prognosis(Kesudahan)
Walaupun dengan rawatan antibiotik, pesakit selalunya mengambil masa 3 hari untuk hilang daripada simptom terutamanya sakit ketika buang air kecil. Ada juga pesakit yang tidak mengambil sebarang ubat boleh sembuh dengan sendirinya, akan tetapi pengambilan antibiotik dapat mengurangkan simptom yang ada dan mengelakkan jangkitan itu pergi ke buah pinggang.
Pesakit yang mempunyai prognosis(kesudahan) yang teruk adalah:
- Orang yang sudah berumur
- Pesakit yang mengalami masalah sistem imun seperti pesakit HIV dan kencing manis
- Pesakit yang mempunyai batu karang
- Pesakit yang mempunyai masalah saraf tunjang dan menyebabkan dia tidak mampu mengawal air kencing(neurogenic bladder)
- Pesakit kanser
- Sedang menjalani kemoterapi
7. Diagnosa-diagnosa lain
Terdapat beberapa diagnosa lain yang menyebabkan simptom yang sama. Ianya adalah:
- Acute pyelonephritis.
- Kanser pundi kencing
- Vaginitis
- Benign Prostatic Hyperplasia
- Prosatitis(Keradangan prostate)
- Appendicitis:Jangkitan kuman pada appendiks
8. Penyiasatan
Beberapa penyiasatan boleh dibuat untuk mengesahkan seseorang itu mempunyai jangkitan kuman pada saluran kencing ataupun tidak. Spesimen yang selalu diambil daripada pesakit adalah air kencingnya.
Specimen air kencing yang bagus adalah apabila seseorang itu mengambilnya secara ‘mid-stream’. Ia boleh diambil dengan cara sesorang itu mula buang air terlebih dahulu dan spesimen itu di ambil pada aliran air bahagian tengah.
Ini kerana jika seseorang itu terus kencing di dalam bekas, spesimen itu akan tercemar dengan bakteria yang berada pada bahagian hujung salur air kencing.
Urine full examination and microscopic examination(UFEME)
Ujian ini merupakan salah satu ujian yang selalu dibuat di klinik kesihatan untuk melihat kandungan air kencing. Dalam ujian ini ia dapat menentukan sama ada air kencing tersebut mempunyai protein, gula, sel darah putih, sel darah merah, pH, nitrate dan beberapa perkara lagi.
Bagi pesakit kencing kotor, selalunya kencing mereka mesti mempunyai sel darah putih dan kehadiran kompaun nitrate. Kadang-kadang terdapat juga kehadiran sedikit sel darah merah dalam air kencing tersebut.
Jika air kencing tersebut mempunyai keputusan seperti diatas, bermaksud seseorang itu sedang mengalami kencing kotor.
Urine culture
Dalam siasatan ini, air kencing pesakit akan di ambil dan dikultur(culture). Ia bermaksud bakteria di dalam air kencing tersebut akan cuba dibiakkan. Apabila ia telah membiak, bakteria tersebut akan diuji pada beberapa jenis bahan dan antibiotik.
Kemudian, struktur nya juga akan dilihat dibawah mikroskop. Setelah mendapat keputusan semua ujian diatas, barulah jenis bakteria dapat diketahui dan antibiotik yang sesuai dapat ditentukan.
Terdapat beberapa kriteria yang diperlukan sebelum spesimen air kencing seseorang itu dibuat’urine culture’. Ianya seperti pesakit yang kerap mengalami kencing kotor, mereka yang tidak sembuh selepas pengambilan antibiotik dan beberapa kriteria yang lain
Siasatan lain
Terdapat juga siasatan lain yang boleh dijalankan seperti Full Blood Count dan Renal Profile.
Full blood count adalah ujian darah untuk melihat bilangan darah. Dalam pesakit kencing kotor yang mempunyai simptom, selalunya sel darah putih akan lebih tinggi daripada biasa
Renal profile pula ujian darah untuk melihat fungsi buah pinggang. Ini kerana jangkitan kuman yang merebak ke bahagian buah pinggang boleh menyebabkan fungsinya terganggu.
9. Komplikasi
Terdapat beberapa komplikasi yang boleh dihadapi oleh pesakit yang mengalami jangkitan kuman pada tempat buang air kecil. Ianya adalah:
- Orhcitis: Jangkitan kuman pada testis
- Pyelonephritis: Jangkitan kuman pada buah pinggang
- Sepsis: Jangkitan kuman yang merebak dalam darah. Ia juga dikenali sebagai urosepsis
10. Rawatan
Penggunaan antibiotik mampu mengurangkan simptom dan menyembuhkan pesakit dalam waktu beberapa hari. Akan tetapi, ia juga boleh menghasilkan kerintangan antibiotik oleh bakteria tersebut.
Bermaksud bakteria tersebut menjadi kebal dan tidak dapat dibunuh oleh antibiotik tersebut. Ia merupakan respons normal bakteria untuk melindungi dirinya.
Oleh sebab itu, penggunaan antibiotik hanyalah perlu diberikan kepada mereka yang memerlukan.
Penggunaan antibiotik
Terdapat beberapa pesakit sahaja yang perlu diberikan antibiotik
- Pesakit yang mempunyai simptom kencing kotor
- Pesakit yang tidak mempunyai simptom kencing kotor tetapi sedang mengandung
Bagi pesakit yang tidak mempunyai simptom tetapi ujian air kencing membuktikan ia mempunyai kencing kotor, antibiotik tidak perlu diberikan. Pesakit hanya perlu minum air dengan lebih banyak supaya bakteria tersebut dapat disingkirkan melalui air kencing.
Oleh itu, minumlah air selalu untuk mengurangkan kebarangkalian menghidapi kencing kotor terutamanya mereka yang sedang mengandung
sumber : thediagnosa
Ulasan